brahim kiras

T�rk siyaseti yakla��k bir y�ld�r, Cumhurba�kanl��� se�imlerine endeksli vaziyette. At�lan her ad�m cumhurba�kanl��� se�imine g�re hesap edilerek at�l�yor.
D�rt ay sonra yap�lacak olan Cumhurba�kanl��� se�imi, T�rkiye'nin gelece�i konusunda da belirleyici olaca��ndan b�t�n i� ve d�� dinamikler bu kritik s�rece kendilerince y�n verme �abas� i�indeler. �rne�in �ngiliz bas�n� Demirel'in ikinci defa bu g�reve se�ilece�ini �imdiden ilan etmi� bulunuyor. IMF ve D�nya Bankas� yetkililerinin de Demirel'e sempatiyle bakt�klar� g�r�l�yor.
Di�er yandan, i�eride de askeri cenah ve T�S�AD ba�ta olmak �zere etkili �evreler Demirel'in g�rev s�resinin uzat�lmas�n� "istikrar"�n garantisi olarak g�rd�klerini a��k ya da �rt�l� �ekilde ifade ediyorlar.
Do�al olarak bas�n da bu projeye destek veriyor (g�r�n�yor).
Ba�bakan ve DSP lideri Ecevit ile ANAP lideri Y�lmaz'dan sonra DYP lideri �iller de Demirel'in bir s�re daha cumhurba�kanl��� koltu�unda oturmas�n� istediklerini deklare etmi� bulunuyor. Hatta Fazilet lideri Kutan da -sonradan partisinin ileri gelenlerince kar�� ��k�lsa da- Demirel'in g�rev s�resinin uzat�lmas�na s�cak bakabileceklerini a��klad�. Bu konuda suskun kalan tek parti ise MHP. Ancak, liderleri sessizli�ini korusa da, MHP milletvekilleri s�z ve tav�rlar�yla Demirel'e pek s�cak bakmad�klar�n� belli ediyorlar.
Ayn� �ekilde, Demirel'e desteklerini a��klayan liderlerin parti gruplar�ndan da ayn� d�zeyde olumlu bir yakla��m g�zlenmiyor. Ne DSP'nin ne de ANAP'�n meclis gruplar�ndan Demirel'e y�nelik �ok fazla bir tevcc�h g�r�nm�yor. Eski liderlerine kar�� so�ukluklar� bilinen DYP'lilerin bu konudaki kesin tavr� da belirsiz.
B�t�n bu manzara Demirel'in g�rev s�resinin uzat�lmas�n�n pek de m�mk�n olamayaca��n� g�steriyor. ��nk� Demirel'in bir s�re daha �ankaya'da kalmas� i�in Anayasa de�i�ikli�ine ihtiya� var. Bunun i�in de Meclis'te 367 parma��n kalkmas� laz�m. DSP, ANAP ve DYP milletvekilleri b�ylesi bir �neriye "firesiz" destek verseler bile 306 oy ��k�yor Demirel i�in. K�sacas�, bu i�in oluru yok.
Zaten Demirel'e destek a��klamas� yapan ANAP'�n bu �ekilde bir oylama sonucunda Demirel'in tasfiyesini planlad���n� d���nmek i�in "komplo teorisi"ne bile ihtiya� yok. DYP Lideri �iller'in hesab�n�n da bu y�nde olup olmad��� me�hul. �iller Demirel'in tasfiyesinin ard�ndan en b�y�k rakibi Y�lmaz'�n �ankaya'ya ��kmas�yla menkez sa�da rakipsiz kalma ve ANAP'�n en az�ndan bir b�l�m�n� yutma hesab� i�inde olabilir. (Ama, �iller, Y�lmaz'�n -hangi �ekilde olursa olsun- ANAP'�n ba��ndan gitmesinin kendi sonunu da beraberinde getirecek bir s�recin ba�lang�c� oldu�unu hesap etmelidir. ANAP'�n liderli�i de�i�ince s�ra er ya da ge� DYP'ye gelecektir.) MHP ve FP gruplar�ndan Demirel'e destek ��kmayaca�� ise kesin gibidir. Y�K Ba�kanl���na yap�lan atamadan sonra bunun aksini d���nmek iyice zorla�m��t�r. (Peki, Demirel bu anlamda kendi intihar� anlam�na gelen bu karar� nas�l alabilmi�tir? Cevap: Demek ki, ya bu i�e �ok hevesli de�il ya da se�ilmi�ler taraf�ndan se�ilme endi�esi yok; ba�ka yerlerden destek bekliyor.) Demirel, bu ger�e�i g�rd��� i�in yap�lacak Anayasa de�i�ikli�inin yaln�zca "g�rev s�resinin uzat�lmas�" bi�iminde de�il, ayr�ca "cumhurba�kan�n� halk taraf�ndan se�ilmesi" hususunu i�ermesini talep ediyor. Bu iste�ini de "�ahs�ma lutuf gibi sunulacak bir uzatma karar�n� kabul etmem" diyerek a��kl�yor. (Sanki verilmi� de alm�yor!!!)

* * * *
Bug�n Demirel?e yap�lan, onun 1973?te G�rler?e yapt���na benziyor. O tarihte cumhurba�kan�l�� se�imi i�in en g��l� aday, Genelkurmay Ba�kanl���n� bu i� i�in b�rakarak kontenjandan senat�r se�ilen Orgeneral Faruk G�rler?di. Arkas�na TSK?n�n g�c�n� alm�� olan b�yle bir adaya ?hele 12 Mart s�rece devam ederken- itiraz etmek g��t�. Demirel de itiraz etmedi, bilakis destek a��klamas� yapt�. Gazeteler daha oylama �ncesinde yeni cumhurba�kan� olarak G�rler?in ismini ilan ediyorlard�. G�rler de tebrikleri kabule ba�lam��t�. Ancak, oylama g�n� gelip �att���nda ?Cumhurba�kanl��� se�iminde oylama gizli yap�l�r- Demirel?in arkada�lar�n�n G�rler?e oy vermedi�i g�r�ld�. G�rler ilk turda se�ilece�ini kesin g�rd��� i�in yapaca�� te�ekk�r konu�mas�n�n metinin bile haz�rlay�p gelmi�ti; ama Meclis binas�ndan boynu b�k�k ayr�ld�.
G�rler operasyonunun planlay�c�s� ve uygulay�c�s� Demirel, bu t�r ayak oyunlar�na gelmeyecek kadar bu yollarda pi�mi� bir siyaset�idir. Tereciye tere sat�lmaz. Zaten Demirel de bunun i�in kendi g�rev s�resinin uzat�lmas� tart��mas�n� ba�latan Y�lmaz?a b�y�k tepki g�stermi�ti. �iller?in �imdiki ��k���n� de�erlendirmek i�in de Demirel?in tavr�n� g�zlemlemek en iyi yol gibi g�r�n�yor.

* * * *
��yle ya da b�yle... Anla��lan o ki, Cumhurba�kanl��� se�iminin yeniden d�zenlenmesi amac�yla yap�lacak bir anayasa de�i�ikli�i �nerisinin bug�nk� meclisten onay bulmas� m�mk�n de�il. Dolay�s�yla, Demirel'in cumhurba�kanl��� se�imindeki �ans� "yok" d�zeyinde. ��nk�, bug�nk� Anayasa'ya g�re ikinci defa aday olmas� bile s�zkonusu de�il.
Demirel olmayaca��na g�re, gelecek d�nemde �ankaya'ya oturacak ki�i kim olacak?
Bu konuda "Meclis i�inden ve d���ndan" bir�ok isim ortal�kta dola��yor. Ancak, s�zkonusu aday�n Meclis d���ndan olmas� zor bir ihtimal. Hatta, liderler d���nda bir milletvekilinin se�ilmesi de pek m�mk�n g�r�nm�yor.
Bunlardan DSP lideri Ecevit'in, bilindi�i gibi aday olmas� bug�nk� anayasaya g�re m�mk�n de�il. Onun i�in de bir anayasa de�i�ikli�ine ihtiya� var. Ancak Meclis'teki "Sa�" �o�unlu�un Ecevit'e destek vermesi hayal say�lmal�. Dolay�s�yla onu ge�iyoruz. Ayn� �ekilde DSP'li bir ba�ka aday�n da �ans� olamaz.
MHP lideri Bah�eli'den de Cumhurba�kan� aday� olarak s�zediliyor. Ancak, ba�ta orta�� DSP olmak �zere Meclis'teki gruplardan destek almas� zor. Ayr�ca "Devlet"in de Devlet Bah�eli form�l�ne s�cak bakmas�n� beklememek gerekir. FP'nin zaten ad� bile an�lm�yor. DYP'nin de �yle. Bunlar �zerinde konu�mak bile gereksiz.
�yleyse geriye kala kala ANAP lideri Y�lmaz kal�yor. Yeni Cumhurba�kan�n� �imdiki h�k�metin ortaklar�n�n kendi inisiyatifleriyle se�mek isteyecekleri de g�z�n�ne al�n�rsa, Y�lmaz'�n �ans� daha da art�yor. DSP MHP'ye, MHP ise DSP'ye so�uk. Ancak her ikisi de ANAP'a -di�erine oranla- daha s�cak bakabilir.
Y�lmaz'�n son d�nemlerde, T�rkiye'nin yeni y�neli�lerine uygun bi�imde -K�rt sorunu ve demokratikle�me gibi konularda- geli�tirdi�i yeni s�ylem, kendisini bu s�rece g�re dizayn etti�ini ve haz�rl�kl� oldu�unu g�steriyor. Yani, hem "devlet" hem de "d�nya" Y�lmaz'�n �ankaya'ya ��kmas�na ses ��karmaz. Bu anlamda Y�lmaz, mesela Bah�eli'de olmayan "hasletlere" sahip ve do�al olarak bu yar��ta daha avantajl�.
TBMM'de bug�n itibar�yla DSP'nin 136, MHP'nin 127, Fazilet Partisi'nin 103, DYP'nin 85 ve ANAP'�n 87 sandalyesi var. Yani, Y�lmaz'�n partisi en k���k iki gruptan birini te�kil ediyor. Ama T�rkiye'nin siyaset sisteminde say�sal �o�unlu�un de�il siyasal �o�unlu�un daha etkili oldu�unu biliyoruz. Onun i�in Y�lmaz'�n �ankaya'ya 10. Cumhurba�kan� olarak ��kmas�na haz�r olun.